Độ co giãn của cung (Price Elasticity of Supply)

Trong kinh tế học, các quy luật cung cầu cho ta biết khi biến động giá, đường cầu và đường cung sẽ tăng giảm tùy thuộc. Tuy nhiên, trong thực tế, các nhà kinh doanh hoặc nhà hoạch định tài chính cần xác định lượng cung % gần đúng khi giá hàng hóa thay đổi. Cũng giống như độ co giãn của cầu (Price Elasticity of Demand), Chúng ta sẽ tính độ co giãn của cung gần giống như công thức cho độ co giãn của cầu.

Một số câu hỏi quan trọng cần thiết khi nói đến độ co giãn của cung (Price Elasticity of Supply) là:

• Nếu giá hàng hóa tăng lên 1% thì lượng cung sẽ thay đổi bao nhiêu phần trăm
• Thời gian phản ứng với giá là bao lâu?
• Doanh nghiệp tăng hay giảm trong thời gian ngắn hạn?
• Yếu tố khác ảnh hưởng đến lượng cung là gì?

Độ co giãn của cung theo giá (Price Elasticity of Supply)

Độ co giãn của cung theo giá thể hiện mức độ phản ứng lượng cung khi giá thay đổi

Cũng như độ co giãn của cầu theo giá, ta có 2 phương pháp đo mức độ co giãn của cung theo giá

• Độ co giãn của cung theo giá tại một điểm

 

Ví dụ 1: Doanh nghiệp có đường cung như sau Q_S = 2P – 40

Khi P = 50

Ta có: Khi tính sự thay đổi giá tiến tới gần 0 thì (∆Q_S/∆P) tiến tới đạo hàm Q_s. Vậy đạo hàm của Q_S là:

Q_S = 2P – 40 => ∆Q_S = 2

Q_S = 2*50 – 40 = 60

=> Độ co giãn là: e_s = 2 * (50/60) = 1,67

Ví dụ 2: Doanh nghiệp có đường cung như sau Q_S = 0,5P + 10

Khi P = 40

Q_S = 0,5P + 10 => ∆Q_S = 0,5

Q_S = 0,5*40 + 10 = 30

=> Độ co giãn là e_s = 0,5 * (40/30) = 0,67

Vì độ co giãn của cung theo giá thường cùng chiều với giá nên độ co giãn sẽ là số dương, khi:

e_s > 1: Cung co giãn, lượng cung thay đổi mạnh khi giá thay đổi

e_s < 1: Cung không co giãn, lượng cung thay đổi ít

e_s = 1: Cung co giãn đơn vị, tỷ lệ cung thay đổi cùng với tỷ lệ thay đổi giá

e_s = 0: Cung hoàn toàn không co giãn, lượng cung không thay đổi khi giá thay đổi

e_s = ∞: Cung hoàn toàn co giãn, giá không đổi nhưng lượng cung thay đổi mạnh

• Độ co giãn của cung theo giá theo khoảng

Cách tính tương tự cách tính độ co giãn của cầu

Một số lưu ý khi xét đến mức độ co giãn của cung và yếu tố thời gian

Vì lượng cung thường được sản xuất bởi các yếu tố đầu vào. Có những sản phẩm có thể lập tức thay đổi lượng cung theo giá, nhưng cũng có sản phẩm phải trải qua một thời gian mới phản ứng được theo giá. Tuy nhiên, hầu hết sẽ có quy luật chung như sau:

Tại một thời điểm cực ngắn, cung hoàn toàn không co giãn (đường cung có dạng thẳng đứng), trong ngắn hạn, cung co giãn ít, thấp hơn (đường cung tương đối dốc), trong dài hạn, cung co giãn mạnh (đường cung có dạng tương đối thoải).

Một số chiến lược theo mức độ co giãn của cung của một số ngành nghề

Ngành nghề/ Sản phẩm	Mức độ co giãn cung	Chiến lược áp dụng	Ghi chú
Nông sản (Cà phê, tiêu, điều, cao su,…)	Thấp trong ngắn hạn	Dự trữ hàng hóa để bán khi giá cao	Chu kỳ sinh trưởng dài, lượng cung trong ngắn hạn khó có thể tăng.
Thực phẩm chế biến (bánh kẹo,…)	Cao	Tăng sản lượng nhanh khi giá tăng	Dễ mở rộng sản xuất, nguyên liệu sẵn có
Giao thông vận tải	Vừa	Điều chỉnh theo giá nhiên liệu	Phản ứng linh hoạt với giá dầu
Điện năng	Thấp	Đầu tư dài hạn vào năng lượng tái tạo	Cung không co giãn ngắn hạn.
Thời trang + Sản phẩm công nghệ	Cao	Tăng sản lượng nhanh khi giá tăng	Phản ứng nhanh với nhu cầu
Hàng độc quyền	Không co giãn	Giữ giá cao để đảm bảo giá trị sản phẩm	Không thể tăng cung
Du lịch	Cao (theo mùa)	Tăng sự phục vụ vào mùa cao điểm	Cung co giãn theo thời điểm

Vận dụng của mức độ co giãn của cung

• Khi giá tăng, doanh nghiệp có thể xác định khả năng mở rộng sản xuất
• Ra quyết định đầu tư: kho bãi, công nghệ, nhân lực
• Dự báo phản ứng của thị trường khi có biến động giá
• Xây dựng chiến lược tồn kho hợp lý